BỆNH GAN LÀ GÌ ?

Bệnh gan là việc gan bị tổn thương, thay đổi cấu trúc cũng như chức năng gan bởi các yếu tố ngoại sinh hoặc nội sinh như: nhiễm khuẩn, virus tấn công, thuốc lá, rượu bia, tắc nghẽn đường mật, tổn thương gan do việc sử dụng thuốc hỗ trợ điều trị một số bệnh mãn tính lâu ngày và có thể do lối sống không lành mạnh lâu ngày dẫn đến nhiều độc tố trong gan và làm cho gan không khỏe, kéo dài tình trạng đấy lâu ngày gây ra các bệnh lí về gan…

Gan nằm ở bên phải ổ bụng, là nội tạng lớn nhất trong ổ bụng với cân nặng khoảng 1500 g, chia thành hai bên gọi là thùy trái và thùy phải. Trong đó thì thùy phải to hơn thùy trái, phía trên, gan tiếp giáp với cơ hoành, phía dưới là ruột non và ruột già. Phía trước bên phải tiếp giáp với dạ dày, phía sau bên phải là thận phải. Mặt dưới gan có túi mật. Gan là bộ phận đặc biệt khi nhận máu từ hai nguồn khác nhau là: 1 nguồn từ tim thông qua động mạch gan chiếm 20% tổng lượng máu tới gan, 1 nguồn từ tĩnh mạch cửa từ đường tiêu hóa chiếm 80% còn lại. Gan có khoảng 100 tỷ tế bào ở người bình thường. Khi xem dưới kính hiển vi, người ta thấy gan được tạo nên từ nhiều tiểu thuỳ gan có hình lục giác là tĩnh mạch trung tâm, nơi hội tụ các dãy tế bào gan.

VAI TRÒ CỦA GAN ĐỐI VỚI CON NGƯỜI
Để hiểu hơn về bệnh gan là gì, chúng ta cần tìm hiểu vai trò của gan quan trọng như thế nào trong cơ thể con người. Gan được biết đến là cơ quan rất quan trọng trong cơ thể con người, nó thực hiện các chức năng như dự trữ glycogen, tổng hợp protein huyết tương và thải độc cho cơ thể, theo thống kê của tổ chức y tế thì gan thực hiên hơn 500 công việc khác nhau trong cơ thể sống của con người.

Gan cũng là cơ quan có thể tái tạo nhưng không thể thay thế. Khi lá gan bị tổn thương, cơ thể suy giảm sức khỏe và hệ miễn dịch một cách nghiêm trọng, là cơ hội để các virus, vi khuẩn gây hại tấn công. Vai trò cụ thể của gan như sau:

Nhiệm vụ chuyển hóa chất
Đường: Sau khi ăn, chất đường được các men tiêu hoá ở dạ dày và ruột biến thành những chất đơn giản hơn, ví dụ như chất glucose để dễ dàng ngắm được vào trong máu. Tế bào gan sẽ tiếp nhận glucose và biến chúng thành một dạng đường dự trữ ở gan gọi là glucogen. Gan giống như một nhà kho dự trữ đường, khi lượng đường trong máu bắt đầu giảm, thì nhà kho này sẽ chế biến glycogen thành glucose để đưa vào máu trở lại.

Chất đạm: Chất đạm từ thức ăn sẽ được men tiêu hoá ở dạ dày và ruột biến chúng thành những chất đơn giản hơn gọi là các acid amin để dễ dàng được hấp thu vào máu. Khi các acid amin này đến gan, chúng sẽ được gan sử dụng để tổng hợp thành nhiều loại chất đạm quan trọng khác nhau cần thiết cho hoạt động của cơ thể. Điều này cũng tương tự như một nhà máy có thể chế tạo, lắp ráp ra nhiều loại xe với nhiều kiểu dáng và chức năng khác nhau từ những mãnh kim loại ban đầu.

Chuyển hóa chất mỡ
Cholesterol là thành phần chủ yếu của màng tế bào, tức là lớp vỏ bọc bên ngoài của mọi loại tế bào trong cơ thể. Cholesterol cũng là chất cần thiết để tạo ra những nội tiết tố giới tính và một số vitamin. Để hoạt động của các tế bào được hoàn hảo, nồng độ cholesterol trong máu phải được duy trì ở một lượng thích hợp. Khi dư thừa cholesterol, chất này có thể bị đọng lại và gây bệnh ở một số nơi như tim, mạch máu.

Bệnh gan có nguy hiểm không?

Giải độc
Một trong những chức năng quan trọng của gan là lọc ra khỏi cơ thể những chất độc trong máu bằng cách biến đổi và khử độc chúng ra khỏi cơ thể qua đường mật hay đường tiểu.

Bài tiết
Tế bào gan liên tục bài tiết ra dịch mật. Muối mật là chất giúp cho chất mỡ khi ăn vào có thể tan được trong nước, sắc tố mật: gan không những bài tiết các chất được sản xuất từ gan mà còn bài tiết những chất được tạo ra từ nơi khác.

Một số chức năng khác: chuyển hóa thuốc men, tích trữ vitamin...

NGUYÊN NHÂN VÀ TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH GAN
Nguyên nhân
Người bệnh có thể mắc các bệnh về gan như: gan nhiễm mỡ, viêm gan B, viêm gan C, xơ gan, tuy nhiên, thường gặp nhất và khó khống chế chính là bệnh viêm gan B, đây là căn bệnh có tính lây nhiễm, diễn biến bệnh khó lường và khả năng gây ra biến chứng cho gan là rất lớn.

Virus gây viêm gan: thường gặp và nguy hiểm nhất là viêm gan do virus B, đây là một "căn bệnh thầm lặng" vì đa số những người bị nhiễm viêm gan B không biết là mình bị nhiễm và có thể vô tình lây lan qua nhiều đường khác nhau.

Rượu bia: Gan bị ảnh hưởng lớn trước tác hại của rượu bia vì 90% lượng rượu bia vào cơ thể được chuyển hóa ở gan. Rượu có thể gây ra 3 loại bệnh về gan: gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu, xơ gan. Các bệnh này xảy ra theo chuỗi nối tiếp nhau với bệnh đầu tiên là gan nhiễm mỡ.

Sử dụng thực phẩm không an toàn: Gan có vai trò chuyển hóa các chất dinh dưỡng để cơ thể hấp thu. Sử dụng thực phẩm bị ô nhiễm, nguồn gốc không rõ ràng, chứa nhiều hóa chất độc hại, thức ăn đường phố không đảm bảo vệ sinh... là nguyên nhân “thầm lặng” làm chức năng gan bị suy giảm.

Môi trường bị ô nhiễm: Có nhiều chất hóa học từ môi trường ô nhiễm đọng trong gan. Gan có một nhiệm vụ quan trọng là giải độc và thải trừ chất độc. Sống ở môi trường bị ô nhiễm bởi khí thải, chất thải độc hại; làm việc thường phải tiếp xúc với hóa chất, khói thuốc lá…, gan của bạn phải “gồng mình” phân giải các chất này.

Triệu chứng
Triệu chứng các bệnh về gan nói chung không xuất hiện rõ ràng, khi bệnh mới khởi phát thì triệu chứng bệnh rất nghèo nàn, người bệnh rất khó để có thể biết được mình mắc bệnh gan hay không? Khi ở giai đoạn đầu của bệnh, gan và sức khỏe người bệnh hầu như chưa bị tổn thương nhiều, nên triệu chứng ở giai đoạn này có thể là: mệt mỏi, chán ăn, ăn không ngon, khó tiêu, sợ đồ ăn có chứa nhiều dầu mỡ.

Những việc nên làm khi mắc bệnh gan

Tuy nhiên, khi bệnh chuyển sang mãn tính hoặc là biến chứng thì người bệnh có thể thấy rõ các triệu chứng bệnh như: đau tức hạ sườn phải, vàng da, vàng mắt, buồn nôn, nôn, ngứa trên da, giảm cân nhanh chóng, đôi khi những triệu chứng bệnh thì có thể người bệnh đã mắc chứng xơ gan hoặc nguy hiểm hơn là ung thư gan. Khống chế bệnh gan là cả một quá trình dài yêu cầu người bệnh cần kiên trì và tuân thủ đúng hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa, bên cạnh việc hỗ trợ điều trị bằng các loại thuốc khống chế bệnh thì chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, cân đối cũng giữ vị trí rất quan trọng.

Trên đây là kiến thức bệnh gan mà các bác sĩ chuyên khoa cung cấp cho người bệnh, bệnh gan nói chung là căn bệnh nguy hiểm, bởi gan bị tổn thương do bất cứ nguyên nhân nào đi chăng nữa nếu như không được khống chế sớm thì việc ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh là rất khó lường. Bệnh gan hiện nay có thể áp dụng bằng nhiều biện pháp khác nhau nhưng không phải bệnh nhân nào khi mắc bệnh gan cũng có thể có hướng chữa bệnh giống nhau và mang lại hiệu quả, các loại thuốc hỗ trợ điều trị bệnh gan nói chung được dùng với liều lượng và thời gian dùng thuốc cụ thể mới mang lại hiệu quả, vì thế trước khi dùng thuốc kể cả thuốc hỗ trợ điều trị bệnh gan bằng đông y người bệnh cũng cần phải dùng theo chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa thì mới mang lại hiệu quả và ngăn chặn tác dụng phụ của thuốc.